Ademais de moitas cousas referentes a historia da parroquia que se poden tirar do arquivo parroquial, tamén podemos facer a historia de aqueles que tiñan o deber de custodialo e ir elaborándoo, referímonos os párrocos e ecónomos de Ortoño.
O primeiro do que temos novas é de Diego Díaz. Sen embargo coñecémolo polas Memorias del Arzobispado de Santiago de Geronimo del Hoyo, que fala del cara 1607, como beneficiario de unha sinecura no arceprestazgo de Soneira.
Do seguinte xa temos nova polo arquivo parroquial. En 1617 era párroco Antonio Gómez de Parapar, ano en que da conta de unha vista pastoral á Ortoño. Morre en 1632 sendo suplido temporalmente por Melchor Xuarez de Andrade, cura de Bugallido. Conta o libro primeiro de fábrica que ca súa morte restituíuse unha vaca a cofradía do Santísimo que o rector morto usufructuaba. Quizais fose natural de San Vicente de Vilouchada no actual concello de Trazo, anque tamén podería ser de Carral ou de Muras ou o Páramo, en Lugo, concellos onde tamén existe o topónimo Parapar. Algún outro Gómez de Pararar foron notarios e racioneiro na catedral de Santiago.
No ano 1638, quizais despois de un período de interinidade, faise cargo da parroquia Alonso de Santiso. En realidade chamábase Alonso Muñiz de Santiso, e era natural de Vilabade en Lugo. Nese mesmo ano aínda era alumno da universidade, xa que sacara o grao de bachiller e preparábase para os exames de licenciado. O caso e que tampouco parou moito tempo, xa que en 1643 toma posesión en Ortoño Pedro Arias de Guitian, clérigo e fillo de Benito Díaz de Guitian cura que era de Brión, e que antes de se ordenar estivera casado con María de Torres e Cabrera, posible sobriña de outro cura de Brión. O pai de Pedro, D Benito, antes de ser párroco de Brión, foi meriño e xustiza maior de Altamira e Barcala polo conde de Altamira. Esta familia veu con case toda seguridade das terras de Sarria en Lugo de onde é este apelido a desempeñar oficios na administración condal de Altamira. Don Benito tamén puido vir chamado por seu tío, Pedro Ares cura que fora de Brión e morto en 1590.
Quizais Pedro non fose máis que un ecónomo ou administrador porque dous anos despois, en 1645 xa firma as partidas de bautismo o bachiller Gabriel Freire de Andrade que si era párroco. E sabémolo porque en 1653, aparece asinando unha concordia cos veciños e con D. Pedro Baldes Feijoo, cóengo lectoral da catedral de Santiago por mor das rendas das primicias de Ortoño.
Posiblemente Gabriel cedese a parroquia a un familiar seu, xa que tampouco botou moi tempo en Ortoño. Sucedeuno Pedro Freire de Andrade, do que sabemos que era rector en 1679, ordenado de menores ordenes. Esta circunstancia era habitual, despois de entrar no estado eclesiástico pola prima tonsura podía acceder a un beneficio a través da presentación do dominio que tiña ese dereito, en este caso o conde de Altamira. Despois tiña que “contratar” un crego si ordenado para que oficiase na súa parroquia mentres estudiaba e era ordenado de presbítero. Pedro era fillo do capitán Agustín Freire de Andrade e de Catalina Freire de Castro, naquel momento defuntos e veciños e naturais de San Estevo de Loentra no bispado de Mondoñedo. Este Pedro era aquel párroco que tiña un sobriño chamado Agustín estudiando no maior de Fonseca, e que tentou matar a Felipe Gil Taboada rector da universidade polo ano 1694.
Don Pedro foi rector de Ortoño ata a súa morte en 1704, enterrándose no presbiterio da igrexa, como era habitual en aquel entón. Foi o párroco que comezou as obras de reedificación da igrexa parroquial e das que chegou ata hoxe soamente o presbiterio. Dicir tamén que fundou unha memoria de misas sobre uns bens comprados nos lugares de Pedregal e Sisto, na mesma parroquia de Ortoño, e que a mediados do s. XVIII foi suprimida por seren estes bens do conde de Altamira.
O primeiro do que temos novas é de Diego Díaz. Sen embargo coñecémolo polas Memorias del Arzobispado de Santiago de Geronimo del Hoyo, que fala del cara 1607, como beneficiario de unha sinecura no arceprestazgo de Soneira.
Do seguinte xa temos nova polo arquivo parroquial. En 1617 era párroco Antonio Gómez de Parapar, ano en que da conta de unha vista pastoral á Ortoño. Morre en 1632 sendo suplido temporalmente por Melchor Xuarez de Andrade, cura de Bugallido. Conta o libro primeiro de fábrica que ca súa morte restituíuse unha vaca a cofradía do Santísimo que o rector morto usufructuaba. Quizais fose natural de San Vicente de Vilouchada no actual concello de Trazo, anque tamén podería ser de Carral ou de Muras ou o Páramo, en Lugo, concellos onde tamén existe o topónimo Parapar. Algún outro Gómez de Pararar foron notarios e racioneiro na catedral de Santiago.
No ano 1638, quizais despois de un período de interinidade, faise cargo da parroquia Alonso de Santiso. En realidade chamábase Alonso Muñiz de Santiso, e era natural de Vilabade en Lugo. Nese mesmo ano aínda era alumno da universidade, xa que sacara o grao de bachiller e preparábase para os exames de licenciado. O caso e que tampouco parou moito tempo, xa que en 1643 toma posesión en Ortoño Pedro Arias de Guitian, clérigo e fillo de Benito Díaz de Guitian cura que era de Brión, e que antes de se ordenar estivera casado con María de Torres e Cabrera, posible sobriña de outro cura de Brión. O pai de Pedro, D Benito, antes de ser párroco de Brión, foi meriño e xustiza maior de Altamira e Barcala polo conde de Altamira. Esta familia veu con case toda seguridade das terras de Sarria en Lugo de onde é este apelido a desempeñar oficios na administración condal de Altamira. Don Benito tamén puido vir chamado por seu tío, Pedro Ares cura que fora de Brión e morto en 1590.
Quizais Pedro non fose máis que un ecónomo ou administrador porque dous anos despois, en 1645 xa firma as partidas de bautismo o bachiller Gabriel Freire de Andrade que si era párroco. E sabémolo porque en 1653, aparece asinando unha concordia cos veciños e con D. Pedro Baldes Feijoo, cóengo lectoral da catedral de Santiago por mor das rendas das primicias de Ortoño.
Posiblemente Gabriel cedese a parroquia a un familiar seu, xa que tampouco botou moi tempo en Ortoño. Sucedeuno Pedro Freire de Andrade, do que sabemos que era rector en 1679, ordenado de menores ordenes. Esta circunstancia era habitual, despois de entrar no estado eclesiástico pola prima tonsura podía acceder a un beneficio a través da presentación do dominio que tiña ese dereito, en este caso o conde de Altamira. Despois tiña que “contratar” un crego si ordenado para que oficiase na súa parroquia mentres estudiaba e era ordenado de presbítero. Pedro era fillo do capitán Agustín Freire de Andrade e de Catalina Freire de Castro, naquel momento defuntos e veciños e naturais de San Estevo de Loentra no bispado de Mondoñedo. Este Pedro era aquel párroco que tiña un sobriño chamado Agustín estudiando no maior de Fonseca, e que tentou matar a Felipe Gil Taboada rector da universidade polo ano 1694.
Don Pedro foi rector de Ortoño ata a súa morte en 1704, enterrándose no presbiterio da igrexa, como era habitual en aquel entón. Foi o párroco que comezou as obras de reedificación da igrexa parroquial e das que chegou ata hoxe soamente o presbiterio. Dicir tamén que fundou unha memoria de misas sobre uns bens comprados nos lugares de Pedregal e Sisto, na mesma parroquia de Ortoño, e que a mediados do s. XVIII foi suprimida por seren estes bens do conde de Altamira.
No hay comentarios:
Publicar un comentario